10 نوامبر 2022- دانشمندان از رویکرد پروتئومیکس برای شناسایی سه پروتئینی در خون استفاده کرده‌اند که می‌توانند تشخیص اختلال تحمل گلوکز(نوعی پیش دیابت) را بهبود بخشند. این تحقیق که توسط دانشمندان واحد اپیدمیولوژی شورای تحقیقات پزشکی (MRC) در دانشگاه کمبریج بریتانیا و موسسه بهداشت برلین درCharité آلمان رهبری شد، در ژورنال Nature Medicine منتشر شده است.

مداخلات پزشکی و رفتاری در افراد مبتلا به پیش دیابت در به تاخیر انداختن یا جلوگیری از شروع دیابت نوع 2 موثر است، اما شناسایی بخش قابل توجهی از افراد مبتلا به پیش دیابت با غربالگری بالینی و تکنیک‌های تشخیصی فعلی ممکن نمی باشد. افراد مبتلا به اختلال تحمل گلوکز ایزوله (IGTایزوله)، یک زیرگروه رایج از پیش دیابت هستند، که تنها قند خون ناشتای سرم(FPG)  آنها کمتر از 100 میلی‌گرم بر دسی‌لیتر و گلوکز 2 ساعته‌ی سرم (2h-PG) آنها بین 140 و 200 میلی‌گرم بر دسی‌لیتر می باشد بنابراین این افراد تنها از طریق آزمایش تحمل گلوکز خوراکی قابل شناسایی هستند. آزمایش تحمل گلوکز خوراکی یک روش زمان‌بر است که نیاز به خون‌گیری مکرر دارد و به‌عنوان بخشی از استراتژی‌های غربالگری بالینی دیابت نوع 2 انجام نمی‌شود.

نویسندگان از یک روش پروتئومیک برای اندازه‌گیری غلظت نزدیک به 5000 پروتئین در نمونه‌های پلاسمای خون بیش از 11000 شرکت‌کننده در مطالعه Fenland استفاده کردند که هر کدام از آنها آزمایش تحمل گلوکز خوراکی را انجام دادند. نویسندگان یک الگوریتم یادگیری ماشینی ایجاد کردند که قادر بود مجموعه‌ ‌ای از پروتئین‌ها را از میان هزاران مورد اندازه‌گیری شده استخراج کند، که به شناسایی افرادی که به احتمال زیادIGT ایزوله‌ داشتند، قبل از آزمایش تحمل گلوکز خوراکی کمک می کنند.

نویسندگان تنها سه پروتئین را شناسایی کردند که وقتی با تکنیک‌های غربالگری استاندارد برای اختلال تحمل گلوکز ترکیب می‌شدند، شناسایی افراد مبتلا به IGT ایزوله را در گروه مطالعه Fenland بهبود می‌دادند. آنها متعاقباً این یافته ها را در مطالعه ی مستقل Whitehall II تأیید کردند. نتایج آن‌ها همچنین نشان می‌دهد که ناشتا بودن قبل از گرفتن نمونه خون قابلیت اطمینان امضای این سه پروتئین را برای شناسایی افراد مبتلا به اختلال تحمل گلوکز چندان تغییر نمی‌دهد، که این امر کاربرد این آزمایش را در کار بالینی بسیار افزایش خواهد داد.

جولیا کاراسکو زانینی، دانشجوی دکترا و نویسنده ی اول این مقاله، گفت: مطالعه ی Fenland، به دلیل اندازه آن در ترکیب داده‌های ژنتیکی و نمونه‌گیری خون با اندازه‌گیری‌های عینی طیف وسیعی از ویژگی‌های بالینی که شامل تست تحمل گلوکز خوراکی است، منحصر به فرد است. با ترکیب این منبع با فناوری پروتئومیکس فراگیر، ما توانستیم علائم پروتئینهایی را شناسایی کنیم که به طور قابل توجهی تشخیص اختلال تحمل گلوکز را بهبود می بخشند.

نویسندگان پیشنهاد کردند که با جایگزینی استراتژی غربالگری دو مرحله ای توصیه شده توسط دستورالعمل های فعلی با یک استراتژی غربالگری سه مرحله ای که شامل آزمایش این سه پروتئین است، تعداد افرادی که نیاز به انجام تست تحمل گلوکز خوراکی برای شناسایی یک IGT ایزوله دارند، را می توان به میزان قابل توجهی کاهش داد.

پروفسور کلودیا لانگنبرگ، نویسنده ارشد این مقاله، گفت:استراتژی ما پتانسیل رسیدگی به یک نیاز بالینی مهم برآورده نشده را دارد: شناسایی نسبت معنی‌داری از افراد مبتلا به پیش دیابت که در حال حاضر شناسایی نشده‌اند. شناسایی زودهنگام، می تواند به تغییر سبک زندگی و مداخلات رفتاری پیشگیرانه برای بهبود سلامت افراد مبتلا و کاهش بار سیستم های مراقبت بهداشتی ناشی از تشخیص تاخیری آنها کمک کند. اکنون می‌خواهیم امضای این سه پروتئین را در سایر جمعیت‌ها و گروه‌های قومی ارزیابی کنیم و در نهایت استراتژی سه مرحله‌ای را برای شناسایی پیش دیابت در کارآزمایی‌های غربالگری تصادفی‌سازی شده آزمایش نماییم.

منبع:

https://www.news-medical.net/news/20221110/Proteomics-approach-helps-identify-protein-signatures-that-can-improve-detection-of-prediabetes.aspx